БӘРІ ДЕ БАСТАУЫШТАН БАСТАЛАДЫ
Педагогикада «білім негізі – бастауышта» деген қағида бар. Саналы ғұмырымның басым бөлігінде білім беру саласында қызмет атқарғандықтан болар, мен де сондай ұстанымдамын. Шындығында қандай да бір істің нәтижелі болуы оның басталуында, яғни бастауышта.
Біздің Ынтымақ ауылдық округі бастауыш ардагерлер ұйымы өзі құрылғаннан бергі ширек ғасырдан астам уақыт ішінде ауылдағы барлық іс - шараларға атсалысып, жақсы бастамалардың баянды болуына үлес қосып келеді. Бір сөзбен айтқанда, өңірдегі жүзеге асырылып жатқан істерден қалыс қалған кезі жоқ. Қазір де игілікті істердің басы - қасында.
«Біздерде мынадай бар, мынадай бар» деп мақтанбай – ақ қояйын, бірақ барды «бар», жоқты «жоқ» деген дұрыс қой. Ауылда қариялар қол қусырып қарап отырған жоқ. Қариялы ел – қазыналы ел екенін көрсетуде.
Мысалы, жылда өткізілетін елді мекендерді көріктендіру - көгеріштендіру екі айлығында орталықтағы «Мәдімар» мешітінің айналасына шырша, сәндік тал-дарақтар отырғызып, гүлзарлар жасалынды. Ауыл маңындағы қорымдар қоршалып, аумағы шеңгелден тазартылды. Қолмен атқаруға болатын осынау сауапты істерді кетпен - күрек ұстауға жарайтын қариялар өздері – ақ атқарып тастағаны қуантады.
Ал, енді, жергілікті биліктің ықпалы, көпшіліктің көмегі керек іс – шаралардың жүзеге асырылуынан, оған атсалысудан ешкім аянып жатқан жоқ. Міне, төртінші жыл «Асарлатып үй салу» бағдарламасы аясында ауылдағы тұрмысы төмен көпбалалы отбасыларына баспана тұрғызып беріліп жатыр. Бұған дейін осындай үш отбасы баспаналы болған. Биыл Ж. Шағайбаевтың көпбалалы отбасына 6 бөлмелі үй салынып жатыр. Құдай қаласа, күзге қарай қоныстойын тойлап та қалар.
Ауыл тұрғындары мал ұстайды. Жеке меншік малдың жайылымы, падашы - бақташыларға ақы төлеу мәселелерін де бірігіп шешеміз.
Алғашқысына ауылдың ілкімді азаматтарын тартуда, соңғысында малшы іріктеуде ауылдық округ әкімінің көмегіне жүгінеміз. Бұл қызметті көптен бері абыроймен атқарып келе жатқан ауыл округі әкімі Мейірбек Ноғаевқа ризашылығымыз зор.
Ал, Наурыз, Жеңіс күні, Қарттар күні, Тәуелсіздік мерекелерінде қарттарға дастархан жайып құрмет көрсетуде, сый – сияпат жасауда, кейбір кісілердің мерейжастарын атап өтуде ардагерлер кеңесі мүшелерімен ақылдаса отырып жұмыс істейміз. «Ырыс қайда барасың? Ынтымаққа» деген бар, сондай іс – шараларда елеп – ескергендеріне қариялар да риза.
Осы жерде ортақ іске ойдағыдай үлес қосып жүрген ілкімді азаматтарды да атай кеткен жөн. Рахымбек Кәрібаев, Еркін Сандыбаев, Жолдас Рахманов, Жанболат Есенбаев, Нұрлан Оңғаров, Жандос Сыдықов, Берік Жарымбетов сынды азаматтар алғыс айтуға лайық.
Мен, жасыратыны жоқ, қаражатты көптеу қосқандарды атап отырмын. Әйтпесе, шамаларына қарай үлес қосып жатыр ғой басқалар да.
Біздің күн тәртібімізде жалпы қазақтың діліне, салт – дәстүріне сай атқарылуға тиіс, бірақ, әлі күнге орындалуы қиынға айналып отырған мәселелер да бар. Ол - адамы қайтыс болған, қайғы жамылып отырған қаралы отбасының өлікті астатөк дастархан жасап шығарып салуына тыйым салу. Бұл өзі жарысқа айналып кетті. Бақилыққа аттанып бара жатқан азаматына қандай құрмет көрсетсе де құқылы әркім. Дегенмен, шариғат заңын сақтау, ысырапқа жол бермеу керек – ақ. «Бардың малын шашып, жоқтың артын ашатын» осы істе бір үлгідегі тәртіп орнатуға тырысып жатырмыз.
Содан кейінгі мәселе – ауылды алкагольдік ішімдіксіз ауылға айналдыру. Кеңестік кезеңнен қалған, қазақ ұлтына жат осы «жасыл жылан», «отты су» пәле болды. Ауылда азық - түлік, аралас тауарлар сататын 7 дүкен бар. Соның 5 - еуі алкогольдік ішімдіктерді саудаламауға келісіп отыр. екеуінің келіскілері жоқ. Бар күндері арақ саудасына қарап қалғандай. Ауыл ақсақалдары, қариялар айтудай - ақ айтып жатыр. Бірақ...
Кейбір мәселелердегі осындай бір келеңсіздіктер ұлттық құндылықтарымызды ұлықтауға кедергісін келтіріп - ақ жатыр. Осы төңіректе ойлануымыз керкек.
Мен қаттырақ айтсам, кешірім өтінемін! Бірақ, бұл ардагерлер кеңесі мүшелерінің, ауыл ақсақалдарының сөзі деп қабылдаңыздар. Олар менің осы пікіріме толықтай қосылатынына сенімдімін.
Біз игі іске бастамашыл болып қана қоймай, оған жастарды тартуды да ойласытырып отырмыз. Бұл ретте жастармен жұмыс жүргізу нәтижесі жақсы. Мысалы, 1961, 1966, 1986 жылдары мектеп бітірген түлектер өз орталарынан қаржы жинап, қорымдарға 3 бастырма, еуроқақпа орнатып, ауылға «Ата мен немере» монументін сыйға тартты. Сондай – ақ, 1965 - 2000 жылдар аралығында дүниеге келгендер бірігіп, ортақ қорға айына 1500 теңгеден құйып тұрады. Бұл дәстүрге айналған. «Көп түкірсе - көл» деген, бұл – әжептеуір ақша. Бұл қаржыны ардагерлер ұйымы жанында жұмыс істейтін тұрақты комиссиялар әлеуметтік – тұрмыстық жағдайлары төмен отбасыларына көмекке, ардагерлер арасында мәдени - көпшілік, спорттық іс - шаралар ұйымдастыруға жұмсайды. Ортақ «қазынаның» ысырапсыз жұмсалуын қадағалап отыратын тексеру комиссиясы бар.
Адамдарды ізгілікке, мейірімділікке тәрбиелеуде, олардың бойында имандылық қасиеттер қалыптастыруда мешіттің рөлі жоғары. Сиымдылығы 100 адамға арналған «Мәдімар» мешітінде намазхандар санының артып отырғаны қуантады. Намазхандар қатарының жастармен толығып жатқанына шүкіршілік айтамын.
Ардагерлер кеңесі жанында аналар алқасы (төрайымы Ақтолқын Тәтібекова), билер кеңесі (төрағасы Асан Әлмахашев) жұмыс істейді. Олар әртүрлі іс - шаралар ұйымдастыруға, тәртіптің сақталуына өз үлестерін қосып отыр.
«Жалғыз ағаш орман болмас, жалғыз кірпіш қорған болмас» деген де бар қазақта. Сондықтан, ардагерлер кеңесінің жұмысын жандандыруға белсенді қариялар өз үлестерін қосып отырғанын да айтуға тиіспіз. Сөз реті келгенде, белсенді ардагерлердің аттарын атап, алғыс білдіргім бар. Олар – Рысбек Қосыбаев, Жарқын Сәтібеков, Тұрсын Құрманаев, Мырзахас Кейсеков, Ізбасар Байқұлақов, Алтынхан Әшекеев, Сыдық Шоқайбаев, Айтбай Мықтыбаев, Шынар Мырзабаева, Гүлмира Айтбаева.
«Бармасаң, келмесең, жат боларсың» дейді қазақ. Бірлікке шақыратын бұл мәтелдің мәні жоғары. Осыны ескере отырып, іргелес жатқан Мырзатай, Жалғызтөбе, Көптерек, Темірбек ауылдық округтері тұрғындарымен тығыз байланыс орнатып, ардагерлер мен жастар арасында спорттық жарыстар өткізуді де жоспарлағанбыз. Жуырда шахмат, дойбы, бильярдтан ауылдық ардагерлер кеңесінің бұрынғы төрағасы, Болат Шоқайбаевты еске алу турнирі өткізілгенін осының нақты мысалы ретінде айтуға болады. Жарысқа марқұмның отбасы демеушілік жасады.
Біз ауданда, облыста ардагерлер арасында өткізіліп тұратын көпшілік іс - шараларға атсалысуға да пейілдіміз. Оған мүмкіншілігіміз де бар.
Осылай жұмыс жүргізуге өзіміздің төл басылымымыз облыстық «Ғұмыр - Дария» газетінің де ықпалы бар. Біз газет арқылы басқа аудандардағы әріптестеріміздің жақсы істерінен хабардар болып, соған сай әртүрлі іс - шаралар ұйымдастырамыз. Бұл ретте газет «біздің бағыт сілтеушіміз, жол көрсетушіміз» деп бағалауға лайық. Онда облыс ардагерлер ұйымдарының тыныс - тіршілігінен хабардар еткен мақалалардан бөлек оқырманның ой – өрісін кеңейтіп, рухани байлығын арттыратын тарихи - танымдық материалдар да көп. Сондықтан, төл газетімізге жазылу – басты назарда. Қазір ардагерлеріміз 25 дана «Ғұмыр - Дарияға» жазылып отыр. Алдағы уақытта одан да көбейетін болады. Газет беттерінде оқырмандар қызығып оқитын, тәлім - тәрбие алатын мақалалар көп жариялануын тілейміз.
Міне, «бәрі де бастауыштан басталады» дегендегі айтпағым өзім жетекшілік ететін бастауыш ардагерлер ұйымында атқарылып жатқан азды - көпті қоғамдық жұмыстардан оқырмандарымызды хабардар ету болатын.
Біздің Ынтымақ ауылдық округі бастауыш ардагерлер ұйымы өзі құрылғаннан бергі ширек ғасырдан астам уақыт ішінде ауылдағы барлық іс - шараларға атсалысып, жақсы бастамалардың баянды болуына үлес қосып келеді. Бір сөзбен айтқанда, өңірдегі жүзеге асырылып жатқан істерден қалыс қалған кезі жоқ. Қазір де игілікті істердің басы - қасында.
«Біздерде мынадай бар, мынадай бар» деп мақтанбай – ақ қояйын, бірақ барды «бар», жоқты «жоқ» деген дұрыс қой. Ауылда қариялар қол қусырып қарап отырған жоқ. Қариялы ел – қазыналы ел екенін көрсетуде.
Мысалы, жылда өткізілетін елді мекендерді көріктендіру - көгеріштендіру екі айлығында орталықтағы «Мәдімар» мешітінің айналасына шырша, сәндік тал-дарақтар отырғызып, гүлзарлар жасалынды. Ауыл маңындағы қорымдар қоршалып, аумағы шеңгелден тазартылды. Қолмен атқаруға болатын осынау сауапты істерді кетпен - күрек ұстауға жарайтын қариялар өздері – ақ атқарып тастағаны қуантады.
Ал, енді, жергілікті биліктің ықпалы, көпшіліктің көмегі керек іс – шаралардың жүзеге асырылуынан, оған атсалысудан ешкім аянып жатқан жоқ. Міне, төртінші жыл «Асарлатып үй салу» бағдарламасы аясында ауылдағы тұрмысы төмен көпбалалы отбасыларына баспана тұрғызып беріліп жатыр. Бұған дейін осындай үш отбасы баспаналы болған. Биыл Ж. Шағайбаевтың көпбалалы отбасына 6 бөлмелі үй салынып жатыр. Құдай қаласа, күзге қарай қоныстойын тойлап та қалар.
Ауыл тұрғындары мал ұстайды. Жеке меншік малдың жайылымы, падашы - бақташыларға ақы төлеу мәселелерін де бірігіп шешеміз.
Алғашқысына ауылдың ілкімді азаматтарын тартуда, соңғысында малшы іріктеуде ауылдық округ әкімінің көмегіне жүгінеміз. Бұл қызметті көптен бері абыроймен атқарып келе жатқан ауыл округі әкімі Мейірбек Ноғаевқа ризашылығымыз зор.
Ал, Наурыз, Жеңіс күні, Қарттар күні, Тәуелсіздік мерекелерінде қарттарға дастархан жайып құрмет көрсетуде, сый – сияпат жасауда, кейбір кісілердің мерейжастарын атап өтуде ардагерлер кеңесі мүшелерімен ақылдаса отырып жұмыс істейміз. «Ырыс қайда барасың? Ынтымаққа» деген бар, сондай іс – шараларда елеп – ескергендеріне қариялар да риза.
Осы жерде ортақ іске ойдағыдай үлес қосып жүрген ілкімді азаматтарды да атай кеткен жөн. Рахымбек Кәрібаев, Еркін Сандыбаев, Жолдас Рахманов, Жанболат Есенбаев, Нұрлан Оңғаров, Жандос Сыдықов, Берік Жарымбетов сынды азаматтар алғыс айтуға лайық.
Мен, жасыратыны жоқ, қаражатты көптеу қосқандарды атап отырмын. Әйтпесе, шамаларына қарай үлес қосып жатыр ғой басқалар да.
Біздің күн тәртібімізде жалпы қазақтың діліне, салт – дәстүріне сай атқарылуға тиіс, бірақ, әлі күнге орындалуы қиынға айналып отырған мәселелер да бар. Ол - адамы қайтыс болған, қайғы жамылып отырған қаралы отбасының өлікті астатөк дастархан жасап шығарып салуына тыйым салу. Бұл өзі жарысқа айналып кетті. Бақилыққа аттанып бара жатқан азаматына қандай құрмет көрсетсе де құқылы әркім. Дегенмен, шариғат заңын сақтау, ысырапқа жол бермеу керек – ақ. «Бардың малын шашып, жоқтың артын ашатын» осы істе бір үлгідегі тәртіп орнатуға тырысып жатырмыз.
Содан кейінгі мәселе – ауылды алкагольдік ішімдіксіз ауылға айналдыру. Кеңестік кезеңнен қалған, қазақ ұлтына жат осы «жасыл жылан», «отты су» пәле болды. Ауылда азық - түлік, аралас тауарлар сататын 7 дүкен бар. Соның 5 - еуі алкогольдік ішімдіктерді саудаламауға келісіп отыр. екеуінің келіскілері жоқ. Бар күндері арақ саудасына қарап қалғандай. Ауыл ақсақалдары, қариялар айтудай - ақ айтып жатыр. Бірақ...
Кейбір мәселелердегі осындай бір келеңсіздіктер ұлттық құндылықтарымызды ұлықтауға кедергісін келтіріп - ақ жатыр. Осы төңіректе ойлануымыз керкек.
Мен қаттырақ айтсам, кешірім өтінемін! Бірақ, бұл ардагерлер кеңесі мүшелерінің, ауыл ақсақалдарының сөзі деп қабылдаңыздар. Олар менің осы пікіріме толықтай қосылатынына сенімдімін.
Біз игі іске бастамашыл болып қана қоймай, оған жастарды тартуды да ойласытырып отырмыз. Бұл ретте жастармен жұмыс жүргізу нәтижесі жақсы. Мысалы, 1961, 1966, 1986 жылдары мектеп бітірген түлектер өз орталарынан қаржы жинап, қорымдарға 3 бастырма, еуроқақпа орнатып, ауылға «Ата мен немере» монументін сыйға тартты. Сондай – ақ, 1965 - 2000 жылдар аралығында дүниеге келгендер бірігіп, ортақ қорға айына 1500 теңгеден құйып тұрады. Бұл дәстүрге айналған. «Көп түкірсе - көл» деген, бұл – әжептеуір ақша. Бұл қаржыны ардагерлер ұйымы жанында жұмыс істейтін тұрақты комиссиялар әлеуметтік – тұрмыстық жағдайлары төмен отбасыларына көмекке, ардагерлер арасында мәдени - көпшілік, спорттық іс - шаралар ұйымдастыруға жұмсайды. Ортақ «қазынаның» ысырапсыз жұмсалуын қадағалап отыратын тексеру комиссиясы бар.
Адамдарды ізгілікке, мейірімділікке тәрбиелеуде, олардың бойында имандылық қасиеттер қалыптастыруда мешіттің рөлі жоғары. Сиымдылығы 100 адамға арналған «Мәдімар» мешітінде намазхандар санының артып отырғаны қуантады. Намазхандар қатарының жастармен толығып жатқанына шүкіршілік айтамын.
Ардагерлер кеңесі жанында аналар алқасы (төрайымы Ақтолқын Тәтібекова), билер кеңесі (төрағасы Асан Әлмахашев) жұмыс істейді. Олар әртүрлі іс - шаралар ұйымдастыруға, тәртіптің сақталуына өз үлестерін қосып отыр.
«Жалғыз ағаш орман болмас, жалғыз кірпіш қорған болмас» деген де бар қазақта. Сондықтан, ардагерлер кеңесінің жұмысын жандандыруға белсенді қариялар өз үлестерін қосып отырғанын да айтуға тиіспіз. Сөз реті келгенде, белсенді ардагерлердің аттарын атап, алғыс білдіргім бар. Олар – Рысбек Қосыбаев, Жарқын Сәтібеков, Тұрсын Құрманаев, Мырзахас Кейсеков, Ізбасар Байқұлақов, Алтынхан Әшекеев, Сыдық Шоқайбаев, Айтбай Мықтыбаев, Шынар Мырзабаева, Гүлмира Айтбаева.
«Бармасаң, келмесең, жат боларсың» дейді қазақ. Бірлікке шақыратын бұл мәтелдің мәні жоғары. Осыны ескере отырып, іргелес жатқан Мырзатай, Жалғызтөбе, Көптерек, Темірбек ауылдық округтері тұрғындарымен тығыз байланыс орнатып, ардагерлер мен жастар арасында спорттық жарыстар өткізуді де жоспарлағанбыз. Жуырда шахмат, дойбы, бильярдтан ауылдық ардагерлер кеңесінің бұрынғы төрағасы, Болат Шоқайбаевты еске алу турнирі өткізілгенін осының нақты мысалы ретінде айтуға болады. Жарысқа марқұмның отбасы демеушілік жасады.
Біз ауданда, облыста ардагерлер арасында өткізіліп тұратын көпшілік іс - шараларға атсалысуға да пейілдіміз. Оған мүмкіншілігіміз де бар.
Осылай жұмыс жүргізуге өзіміздің төл басылымымыз облыстық «Ғұмыр - Дария» газетінің де ықпалы бар. Біз газет арқылы басқа аудандардағы әріптестеріміздің жақсы істерінен хабардар болып, соған сай әртүрлі іс - шаралар ұйымдастырамыз. Бұл ретте газет «біздің бағыт сілтеушіміз, жол көрсетушіміз» деп бағалауға лайық. Онда облыс ардагерлер ұйымдарының тыныс - тіршілігінен хабардар еткен мақалалардан бөлек оқырманның ой – өрісін кеңейтіп, рухани байлығын арттыратын тарихи - танымдық материалдар да көп. Сондықтан, төл газетімізге жазылу – басты назарда. Қазір ардагерлеріміз 25 дана «Ғұмыр - Дарияға» жазылып отыр. Алдағы уақытта одан да көбейетін болады. Газет беттерінде оқырмандар қызығып оқитын, тәлім - тәрбие алатын мақалалар көп жариялануын тілейміз.
Міне, «бәрі де бастауыштан басталады» дегендегі айтпағым өзім жетекшілік ететін бастауыш ардагерлер ұйымында атқарылып жатқан азды - көпті қоғамдық жұмыстардан оқырмандарымызды хабардар ету болатын.
Жамбыл ДӘУЛЕТОВ,
Ынтымақ ауылдық округі
ардагерлер кеңесінің төрағасы.
Байзақ ауданы.
Обсудить
Блок в статье:
"Ана тілің-арың бұл"
20 сентябрь 2024, Пятница
«Елдіктің тоғыз бағыты-жас ұрпаққа бағдар» атты облыстық семинар-кеңес
19 сентябрь 2024, Четверг
БАТАМЕНЕН ЕЛ КӨГЕРЕР
19 сентябрь 2024, Четверг
Похожие материалы:
Комментарии (84)
